ارتباط چاقی و سرطان چیست؟ چاقی چگونه باعث سرطان میشود؟

در این مطلب قصد داریم به ارتباط چاقی و سرطان بپردازیم. سوالات زیادی در این باره پرسیده می شود که عبارتند از آیا چاقی باعث سرطان می شود؟ چاقی چگونه باعث سرطان میشود؟ چه سرطانی باعث چاقی میشود؟ و سوالات این چنینی.

طبق تحقیقاتی که انجمن سرطان آمریکا انجام داده است، انواع چاقی و اضافه وزن علت حدود 11 درصد از سرطان ها در خانم ها و حدود 5 درصد از سرطان ها در آقایان در ایالات متحده است. همچنین از آنجایی که علت 7 درصد از مرگ ها بیماری سرطان است می توان گفت که اضافه وزن و چاقی به صورت مستقیم می تواند منجر به سرطان شود.

چاقی چیست؟

چاقی نوعی بیماری است که باعث تجمع چربی زیاد در یک یا چند قسمت از بدن می شود. دلایل چاقی می تواند بسیار مختلف باشد از چاقی ارثی گرفته تا پرخوری و … . 

در مقایسه با افراد دارای وزن سالم، افراد دارای اضافه وزن یا چاقی بیشتر در معرض خطر ابتلا به بسیاری از بیماری ها از جمله دیابت، فشار خون بالا، بیماری های قلبی عروقی، سکته مغزی و حداقل 13 نوع سرطان هستند و همچنین خطر مرگ ناشی از چاقی و بیماری های مرتبط با چاقی نیز بسیار بیشتر است. 

برای تعیین اینکه آیا فردی چاقی دارد یا خیر، محققان معمولاً از معیاری به نام شاخص توده بدنی (BMI) استفاده می کنند. BMI با تقسیم وزن فرد (به کیلوگرم) بر مجذور قد (به متر) محاسبه می شود. BMI اندازه گیری دقیق تری از چاقی نسبت به وزن به تنهایی ارائه می دهد و برای بیشتر افراد شاخص خوبی (اگرچه ناقص) برای چربی بدن است. 

دسته بندی وزن استاندارد بر اساس BMI برای بزرگسالان 20 سال یا بیشتر عبارتند از:

دسته بندی	شاخص توده بدنی
کمبود وزن	کمتر از 18.5
سالم	18.5 تا 24.9
اضافه وزن	25 تا 29.9
چاق	30 تا 39.9
چاقی مفرط	40 یا بیشتر

چاقی باعث کدام نوع سرطان می شود؟

همان طور که متوجه شدید ارتباط چاقی و سرطان تقریبا مستقیم است، به طوری که اضافه وزن یا چاقی خطر ابتلا به 13 نوع سرطان را افزایش می دهد.

 این سرطان ها 40 درصد از کل سرطان های تشخیص داده شده در ایالات متحده را هر ساله تشکیل می دهند. از جمله سرطان های ناشی از چاقی و اضافه وزن عبارتند از:

• سرطان آدنوکارسینوم مری
• سرطان سینه (به خصوص در زنان یائسه)
• سرطان کولون و رکتوم
• سرطان رحم
• سرطان كيسه صفرا
• سرطان معده
• سرطان کلیه
• سرطان کبد
• سرطان تخمدان
• سرطان لوزالمعده 
• سرطان تیروئید
• مننژیوم (نوعی سرطان مغز)
• مولتیپل میلوما

تحقیقات درباره ارتباط چاقی و سرطان چه چیزی را نشان می دهد؟

تقریباً تمام شواهد ارتباط چاقی و سرطان را مستقیم می داند. با این حال، داده های حاصل از مطالعات مشاهده ای نمی تواند به طور قطعی ثابت کند که چاقی باعث سرطان می شود. اما تعدادی از تحقیقات هم نشان می‌ دهد مقادیر بالاتر چربی بدن با افزایش خطر ابتلا به تعدادی از سرطان ‌ها مرتبط است. در ادامه احتمال ابتلا به انواع سرطان در افراد مبتلا به اضافه وزن، چاقی و همچنین چاقی شدید آمده است: 

احتمال ابتلا به سرطان آندومتر در اثر چاقی

احتمال ابتلا به این سرطان در افراد چاق یا دارای اضافه 2 یا 4 برابر بیشتر از افراد با وزن معمولی و همچنین احتمال ابتلا به سرطان آندومتر در افراد مبتلا به چاقی شدید 7 برابر بیشتر است. 

ارتباط چاقی و سرطان آدنوکارسینوم مری

در افراد مبتلا به اضافه وزن احتمال ابتلا به این سرطان حدود 1.5 برابر، در افراد چاق حدود 2.7 برابر و همچنین افراد مبتلا به چاقی شدید حدود 4.8 برابر بیشتر از افراد با وزن معمولی است.

رابطه چاقی و سرطان معده

احتمال ابتلا به سرطان معده در افراد چاق ۲ برابر بیشتر از افراد با وزن معمولی است.

ارتباط چاقی و سرطان کبد

 احتمال ابتلا به این نوع سرطان در افراد چاق یا دارای اضافه وزن ۲ برابر بیشتر از افراد با وزن معمولی است.

رابطه چاقی و سرطان کلیه

 احتمال ابتلا به این نوع سرطان در افراد چاق یا دارای اضافه وزن ۲ برابر بیشتر از افراد با وزن معمولی است.

احتمال ابتلا به مولتیپل میلوما در افراد چاق

احتمال ابتلا به این نوع سرطان در افراد چاق یا دارای اضافه وزن حدود 1.2 برابر بیشتر از افراد با وزن معمولی است. 

احتمال ابتلا به مننژیوم در افراد چاق

احتمال ابتلا به مننژیوم در افراد دارای اضافه وزن 1.2 برابر و در افراد چاق 1.5 برابر بیشتر از افراد با وزن معمولی است. 

ارتباط چاقی و سرطان لوزالمعده

احتمال ابتلا به این نوع سرطان در افراد چاق یا دارای اضافه وزن 1.5 برابر بیشتر از افراد با وزن معمولی است.

رابطه چاقی و سرطان کولورکتال

احتمال ابتلا به این نوع سرطان در افراد چاق 1.3 برابر بیشتر از افراد با وزن معمولی است.

ارتباط چاقی و سرطان كيسه صفرا

احتمال ابتلا به این نوع سرطان در افراد دارای اضافه وزن 1.2 برابر بیشتر و در افراد چاق 1.6 برابر بیشتر از افراد با وزن معمولی است. 

ارتباط چاقی و سرطان سینه

• سرطان سینه پس از یائسگی: احتمال ابتلا به این نوع سرطان در زنان دارای اضافه وزن یا چاق 1.4 برابر بیشتر از زنان با وزن معمولی است و در ازای هر 5 واحد افزایش شاخص توده بدنی احتمال بروز این سرطان 1.2 برابر افزایش پیدا می کند.
• سرطان سینه قبل از یائسگی: احتمال ابتلا به این نوع سرطان در زنان چاق یا دارای اضافه وزن قبل از سنین یائسگی 0.8 برابر بیشتر از زنان با وزن معمولی است. 

رابطه چاقی و سرطان تخمدان

احتمال ابتلا به سرطان تخمدان در زنان با اضافه وزن در ازای هر 5 واحد افزایش در شاخص توده بدنی 1.1 برابر بیشتر از سایر زنان است.

رابطه چاقی و سرطان تیروئید

احتمال ابتلا به این سرطان در افراد دارای اضافه وزن 1.2 برابر بیشتر و در افراد چاق 1.3 برابر بیشتر در افراد با وزن نرمال است. 

چگونه چاقی ممکن است خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد؟

چندین مکانیسم ممکن برای توضیح اینکه چگونه چاقی ممکن است خطر برخی سرطان ها را افزایش دهد و درباره ارتباط چاقی و سرطان وجود دارد که عبارتند از:

• بافت چربی مقادیر زیادی استروژن تولید می کند که سطوح بالای آن با افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه، اندومتر، تخمدان و برخی سرطان های دیگر مرتبط است.
• در بدن افراد چاق اغلب سطوح خونی انسولین و فاکتور رشد شبه انسولین 1 (IGF-1) افزایش پیدا می کند. سطوح بالای انسولین، وضعیتی که به عنوان هیپرانسولینمی شناخته می شود، به دلیل مقاومت به انسولین است و قبل از ایجاد دیابت نوع 2، یکی دیگر از عوامل خطر سرطان شناخته شده است. سطوح بالای انسولین و IGF-1 ممکن است باعث ایجاد سرطان روده بزرگ، کلیه، پروستات و آندومتر شود.
• افراد چاق اغلب دارای شرایط التهابی مزمن مانند سنگ کیسه صفرا یا بیماری کبد چرب غیر الکلی هستند. این شرایط می تواند باعث استرس اکسیداتیو شود که منجر به آسیب DNA می شود  و خطر ابتلا به مجاری صفراوی و سایر سرطان ها را افزایش می دهد.
• سلول های چربی هورمون هایی به نام آدیپوکین تولید می کنند که می توانند رشد سلولی را تحریک یا مهار کنند. به عنوان مثال، سطح یک آدیپوکین به نام لپتین در خون با افزایش چربی بدن افزایش می ‌یابد و سطوح بالای لپتین که به عنوان یکی از هورمون های چاقی شناخته می شود، می ‌تواند تکثیر نابجای سلولی را افزایش دهد. 

آیا کاهش وزن خطر ابتلا به سرطان را کاهش می دهد؟

از آنجا که ارتباط چاقی و سرطان به طور قطعی ثابت نشده است و نمی توان گفت که افراد چاق به طور قطع به سرطان مبتلا می شوند، نیاز است که بیشتر درباره این موضوع تحقیق شود. بنابراین نمی توان به طور قطع گفت که کاهش وزن خطر ابتلا به سرطان را کاهش می دهد.

اما بر اساس برخی از این مطالعات خطر ابتلا به سرطان سینه، آندومتر، روده بزرگ و پروستات در میان افراد چاقی که وزن کم کرده اند کاهش یافته است.

برای درک بهتر رابطه بین کاهش وزن در افراد چاق و خطر ابتلا به سرطان، برخی از محققان در حال بررسی خطر ابتلا به سرطان در افراد چاق هستند که تحت عمل جراحی چاقی (جراحی انجام شده بر روی معده یا روده برای کاهش وزن حداکثر و پایدار مانند عمل اسلیو معده و بای پس معده) هستند. 

مطالعات نشان داده اند که جراحی لاغری در میان افراد چاق، به ویژه زنان، به طور کلی با کاهش خطر ابتلا به سرطان همراه است. در واقع از مزایای اسلیو معده، بای پس معده و سایر جراحی های لاغری می توان به کاهش ریسک ابتلا به سرطان های مرتبط با هورمون، مانند سرطان سینه، آندومتر و پروستات و سرطان های مرتبط با چاقی، مانند سرطان سینه در زنان یائسه، سرطان آندومتر و سرطان روده بزرگ اشاره کرد.