فرق چاقی با اضافه وزن در چیست؟
در چندین سال گذشته به دلیل تغییراتی که در سبک زندگی افراد ایجاد شده است، تعداد افراد مبتلا به چاقی و اضافه وزن روبه افزایش است. برای مثال در ایالت متحده آمریکا حدود 70 درصد از افراد 20 ساله و بالاتر از 20 سال در این ایالت دچار اضافه وزن هستند که حدود یک سوم از این افراد چاق محسوب می شوند. باید به این موضوع توجه داشته باشید که بین چاقی و اضافه وزن فرق وجود دارد که ما در این سری از مقالات دکتر امیراحمدی جراح چاقی پس از تعریف چاقی و اضافه وزن، به بررسی فرق چاقی با اضافه وزن و عوارض چاقی و اضافه وزن خواهیم پرداخت.
تعریف چاقی و اضافه وزن
بسیاری بین چاقی و اضافه وزن تفاوتی قائل نیستند، در حالی که تفاوت هایی با یکدیگر دارند. در واقع اضافه وزن و چاقی، هر دو به بالا بردن میزان چربی بدن در بخش های مختلف اشاره دارد، اما درصد و میزان هر کدام متفاوت از یکدیگر است.
به عنوان مثال وقتی که فردی تنها چند کیلوگرم بیشتر از وزن طبیعی خود وزن داشته باشد، گفته می شود که فرد اضافه وزن دارد. اما در صورتی که فردی بیش از چند کیلوگرم برای مثال 10 کیلوگرم یا بیشتر وزن بیشتری به نسبت وزن طبیعی خود داشته باشد، گفته می شود که فرد مبتلا به چاقی است.
اگر بخواهیم تعریف چاقی و اضافه وزن را به صورت علمی ارائه دهیم باید بگوییم که اگر میزان شاخص توده بدنی (BMI) فرد بین اعداد 24.9 تا 29.9 باشد، گفته می شود که فرد اضافه وزن دارد. اما در صورتی که این شاخص برابر یا بیشتر از 30 باشد گفته می شود که فرد چاق است؛ شایان ذکر است که انواع چاقی نیز مختلف است که شامل چاقی درجه یک، درجه دو و درجه سه است. بنابراین فرق چاقی با اضافه وزن در میزان شاخص توده بدنی شما خلاصه می شود.
در جدول زیر می توانید شاخص توده بدنی استاندارد در سنین مختلف را ببینید:
| محدوده سنی | شاخص توده بدنی نرمال |
| 17 تا 24 سال | 21 |
| 24 تا 44 سال | 24 |
| 44 تا 54 سال | 25 |
| 54 سال به بالا | 27 |
برای محاسبه اضافه وزن خود می توانید قد و وزن خود را وارد کادر زیر کنید تا ما به صورت آنلاین به شما بگوییم که چقدر اضافه وزن دارید:
فرق چاقی با اضافه وزن
همان طور که متوجه شدید فرق چاقی با اضافه وزن، مربوط به درصد تجمع چربی در بدن شما دارد که میزان آن با فرمول شاخص توده بدنی محاسبه می شود که در بخش قبلی به صورت مفصل درباره آن صحبت کرده ایم.
یک فرق چاقی با اضافه وزن در این است که امکان کنترل اضافه وزن و لاغر شدن با رعایت سبک زندگی سالم که شامل رژیم غذایی اصولی و ورزش کردن است می باشد و ممکن است در مدت زمان کوتاهی بتوانید چربی های اضافه خود را آب کنید. اما در صورت ابتلا به چاقی کمی کار شما سخت تر می شود و هر چه میزان شاخص توده بدنی شما بیشتر باشد ممکن است لاغر شدن شما هم دشوارتر باشد؛ به طوری که گاهی روش های معمول لاغری و حتی مصرف قرص لاغری هم موثر واقع نمی شود و تنها راهکار برای درمان چاقی انجام جراحی های لاغری همچون اسلیو معده، بای پس معده و … خواهد بود. بنابراین اضافه وزن خود را جدی بگیرید و تا وقتی که به چاقی تبدیل نشده است، آن را کنترل کنید تا برایتان دردساز نشود.
بیماری های ناشی از اضافه وزن و چاقی
اضافه وزن و چاقی علاوه بر اینکه باعث به هم خوردن تناسب اندام شما می شود، زمینه ساز بسیاری از بیماری ها نیز می باشند. از جمله بیماری های ناشی از چاقی و اضافه وزن عبارتند از:
- دیابت نوع دو؛
- سکته قلبی و مغزی؛
- بیماری های قلبی و عروقی؛
- فشار خون بالا؛
- کلسترول بالا؛
- آرتروز مفاصل (درباره چاقی و تاثیر آن بر زانو درد بیشتر بخوانید)؛
- برخی از سرطان ها؛
- بیماری کیسه صفرا؛
- مشکلات تنفسی؛
- بیماری کلیه و نارسایی کلیه؛
- ناباروری؛
- تنبلی تخمدان (درباره اینکه رابطه چاقی و تنبلی تخمدان چیست؟ بیشتر بخوانید)؛
طبق گفته پزشکان، حتی کاهش وزن جزئی هم می تواند از بسیاری از این مشکلات و بیماری ها جلوگیری کند. مسلما هرچه به وزن نرمال و معمولی نزدیک تر باشید، از عوارض چاقی و اضافه وزن که شامل بیماری های گفته شده است نیز در امان خواهید بود.
عوامل ایجاد کننده اضافه وزن و چاقی چیست؟
در صورتی که میزان کالری دریافتی فردی بیشتر از میزان کالری که می سوزاند باشد، دچار اضافه وزن و چاقی می شود. از جمله رایج ترین عوامل ایجاد کننده اضافه وزن و چاقی عبارتند از:
- داشتن رژیم غذایی ناسالم مثل مصرف زیاد غذاهای چرب، فست فودی و فاقد ارزش غذایی؛
- نداشتن تحرک کافی و ورزش نکردن؛
- عوامل ژنتیکی؛
- افسردگی و چاقی نیز با یکدیگر مرتبط هستند؛ به طوری که افرادی که تحت تاثیر احساسات منفی مثل غم، کسالت، عصبانیت و … قرار می گیرند مبتلا به پرخوری عصبی می شوند که نتیجه آن اضافه وزن و چاقی خواهد بود.
برای درمان اضافه وزن و چاقی چه کنیم؟
پس از تعریف چاقی و اضافه وزن و بررسی فرق چاقی با اضافه وزن بهتر است با روش های درمان این معضل صحبت کنیم.
طبق تحقیقات انجام شده یک برنامه صحیح برای لاغری شامل سه مولفه است که عبارتند از رژیم غذایی، ورزش و اصلاح سبک زندگی که در ادامه به بررسی این مولفه ها خواهیم پرداخت. البته بهترین روش لاغری برای هر کسی متناسب با سن، جنسیت، میزان شاخص توده بدنی، نحوه سبک زندگی و …. می تواند متفاوت باشد.
رژیم غذایی
داشتن رژیم غذایی مناسب تاثیر بسزایی در کاهش وزن دارد. اگر یک جستجوی ساده در فضای اینترنت بکنید، با انواع و اقسام رژیم های لاغری مواجه می شوید، شاید این سوال برای شما پیش بیاید که بهترین رژیم لاغری چه رژیمی است؟ در جواب این سوال باید بگوییم که بهترین رژیم لاغری، رژیمی است که باعث کاهش وزن تدریجی اما ماندگار می شود. کاهش وزن حدود 0/5 الی 1 کیلوگرم در هفته بی خطرترین راه برای کاهش وزن است. برای دریافت یک رژیم لاغری مناسب حتما به یک پزشک تغذیه مراجعه کنید یا از اپلیکیشن های لاغری معتبر مثل سیرا استفاده کنید.
ورزش روزانه
انجام ورزش های ساده به صورت روزمره مثل پیاده روی، دویدن، دوچرخه سواری، رقصیدن، شنا و …. تاثیر بسزایی در کاهش وزن شما خواهد داشت.
نوع و میزان ورزش برای لاغری در هر فردی متفاوت است و بهتر است از یک مربی ورزشی مشورت بگیرید.
اصلاح سبک زندگی
اصلاح سبک زندگی و ایجاد عادت های سالم در زندگی نیز کمک شایانی به لاغر شدن شما می کند. از جمله عادات جدیدی که می توانید برای خودتان ایجاد کنید، عبارتند از:
- میزان خورد و خوراک خود را تحت نظارت داشته باشید.
- به هیچ عنوان در حین گرسنگی خرید نکنید.
- مصرف غذاهای فست فودی، سرخ کردنی و چرب را به حداقل ممکن برسانید.
- مصرف روزانه میوه ها و سبزیجات را فراموش نکنید.
- خواب کافی داشته باشید.
- روزانه حداقل 8 لیوان آب بنوشید.
- استرس خود را کنترل کنید.
روش های درمان چاقی مفرط یا مرضی چیست؟
افراد مبتلا به چاقی مفرط یا مرضی (شاخص توده بدنی بالای 35) ممکن است با روش هایی مثل رژیم لاغری، ورزش یا حتی مصرف دارو موفق به کاهش وزن نشوند.
- فلوشیپ جراحی لاپاراسکوپـی(چاقی)
- فوق تخصص جراحی قلب و عـروق
انجام عمل لاغری در مجهزترین بیمارستان های تهران
- با بیش از ده هزار جراحی لاغری موفق
- و بیش از هزار عمل قلب موفق
در صورتی که هیچ کدام از این روش ها برای لاغری موثر نباشد و بیمار هم از بیماری های ناشی از چاقی رنج ببرد، جراح لاغری به عنوان آخرین راه حل به شما انجام جراحی لاغری های لاغری همچون اسلیو معده، بای پس معده، مینی بای پس معده، ساسی بای پس معده، باندینگ معده، پلیسه معده و … را پیشنهاد می کند.
سوالات متداول
یک فرق اصلی چاقی با اضافه وزن در این است که امکان درمان اضافه وزن با روش های ساده مثل رعایت رژیم غذایی و ورزش کردن وجود دارد اما درمان چاقی ممکن است کمی سخت باشد و حتی گاهی فرد نیاز به انجام جراحی داشته باشد.
اگر میزان شاخص توده بدنی شما بین اعداد 24.9 تا 29.9 یعنی اضافه وزن دارید، اما در صورتی که میزان این شاخص برابر یا بیشتر از 30 باشد به معنای چاقی شما است.
