علائم کبد چرب در زنان و مردان چیست؟
کبد چرب یکی از بیماری های رایج است که در اثر تجمع بیش از حد چربی در کبد این مشکل ایجاد می شود. سوال اکثر افراد این است که علائم کبد چرب چیست؟ در جواب این سوال باید بگوییم که در اکثر مواقع این بیماری علامتی ندارد و تشخیص آن در منزل دشوار است. اما ما در اینجا قصد داریم درباره تمامی نشانه های بیماری کبد چرب در زنان و مردان و علائم خطر این بیماری صحبت کنیم؛ با ما همراه باشید.
کبد چرب چیست؟
کبد یکی از اندام های حیاتی بدن انسان است که وظایف مختلفی را در بدن انجام می دهد که شامل موارد زیر است:
- ذخیره آهن؛
- تولید صفرا که به هضم غذا کمک شایانی می کند؛
- تبدیل مواد مغذی به انرژی؛
- تولید پروتئین ها برای بدن؛
- کمک به لخته شدن خون برای بهبود زخم؛
- کبد با تولید فاکتورهای ایمنی به بدن کمک می کند تا در برابر عفونت ها مقاومت کند و باکتری ها و توکسین ها از خون پاک کند؛
زمانی گفته می شود که کبد چرب شده است، که میزان تجمع چربی در کبد 5 تا 10 درصد از ون کبد برسد.
خوشبختانه در اکثر مواقع بیماری کبد چرب مشکل ساز نمی شود، اما در 7 الی 30 درصد از افرادی که به این بیماری مبتلا هستند، علائم کبد چرب حادتر می شود و این بیماری در سه مرحله زیر پیشرفت می کند:
- کبد چرب گرید 1: در این شرایط کبد ملتهب و متورم می شود که به بافت کبد آسیب وارد می کند به این مرحله استئاتوهپاتیت هم گفته می شود.
- کبد چرب گرید 2: بافت اسکار در محل هایی از کبد که آسیب دیده است ایجاد می شود، به این مرحله فیبروز هم گفته می شود.
- کبد چرب گرید 3: در صورت پیشرفت بافت اسکار، جایگزین بافت سالم می شود، در این مرحله گفته می شود سیروز کبدی دارید.
انواع کبد چرب چیست؟
انواع کبد چرب عبارتند از:
- کبد چرب الکلی: این نوع کبد چرب به دلیل مصرف بیش از حد نوشیدنی های الکلی ایجاد می شود.
- کبد چرب غیرالکلی: این نوع کبد چرب در افرادی بروز پیدا می کند که نوشیدنی های الکل دار مصرف نمی کنند. تا به امروز علت کبد چرب غیرالکلی دقیقا مشخص نیست اما فاکتورهایی مثل چاقی و دیابت ریسک ابتلا به این بیماری را افزایش می دهند.
علائم کبد چرب چیست؟
برخی از افرادی که کبد چرب دارند دچار مشکلاتی مثل اسکار کبد (فیبروز کبد) می شوند، که بسیار خطرناک است و ممکن است باعث نارسایی کبد شود. البته در صورت عدم توجه به علائم کبد چرب و درمان نشدن آن ممکن است فیبروز به سیروز تبدیل شود که آسیب کبدی ناشی از این مشکل در این صورت دائمی است. از جمله علائم شایع سیروز کبد عبارتند از:
- درد شکم؛
- کاهش وزن؛
- کاهش اشتها؛
- ضعف یا خستگی؛
- خارش پوست؛
- حالت تهوع؛
- زردی پوست و چشم
- کبودی پوست و خونریزی آسان؛
- کمرنگ یا بی رنگ شدن مدفوع؛
- ادرار تیره رنگ؛
- تورم پاها؛
- تجمع مایع در شکم (آسیت)؛
- بزرگ شدن سینه آقایان؛
- ضایعات خوشه ای قابل مشاهده از رگ های خونی زیر پوست؛
- گیجی؛
علائم کبد چرب در پوست چیست؟
در اکثر مواقع بیماری کبد چرب در حالت حاد یا مزمن علائمی را روی پوست نشان می دهد. بنابراین به هیچ عنوان مشکلات پوستی خود را دست کم نگیرید و به دنبال علت بروز این مشکلات باشید. از جمله علائم کبد چرب در پوست صورت عبارتند از:
- ضایعات عروقی شبیه به خال عنکبوتی؛
- قرمزی شدید کف دست؛
- بالا آمدن با تاخیر پوست پس ضربه با انگشت؛
- خارش پوست؛
- ریزش منطقه ای موهای زائد؛
- آکنه شدید؛
- توده های تجمعی چربی رو پلک ها؛
- ریزش مو؛
علائم کبد چرب در زنان چیست؟
چاقی و اضافه وزن و همچنین دیابت ریسک ابتلا به بیماری کبد چرب را دو چندان می کند. طبق مطالعات انجام شده، آقایان بیشتر از خانم ها در معرض خطر این بیماری هستند، اما ریسک کبد چرب در زنان مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک که مستعد ابتلا به دیابت، سطح بالای هورمون آندروژن و همچنین دچار اضافه وزن هستند، نیز نسبتا بالا است.
البته طبق مطالعات و تحقیقات انجام شده، خانم های باردار نیز در معرض ابتلا به کبد چرب قرار دارند. از جمله عوارض کبد چرب در بارداری عبارتند از:
- عوارض متابولیک؛
- زایمان سزارین؛
- فشار خون بالا؛
- زایمان زودرس؛
- خونریزی شدید در زمان زایمان؛
به دلیل اینکه علائم کبد چرب به نسبت سایر مشکلات کم یا تشخیص آن در خانه دشوار است، به آن بیماری خاموش کبد هم گفته می شود. تشخیص دقیق کبد چرب تنها با آزمایش خون و سونوگرافی امکان پذیر است.
همان طور که گفتیم خانم های باردار و زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک که استعداد بیماری دیابت را دارند و همچنین دچار چاقی و اضافه وزن هستند، در معرض ابتلا به این بیماری خاموش قرار دارند. از جمله علائم کبد چرب در زنان عبارتند از:
- ریزش مو؛
- رفلاکس معده؛
- حساسیت پوستی؛
- درد و تورم در قسمت بالا و راست شکم؛
- کم خونی؛
- خشکی چشم؛
- سندرم پیش قاعدگی شدید (PMS)؛
- درد بدن؛
- حساسیت پستان ها؛
علائم کبد چرب در مردان چیست؟
همان طور که گفتیم ریسک ابتلا به کبد چرب در مردان بیشتر از خانم هاست؛ به خصوص آقایانی که مبتلا به دیابت هستند و یا دچار اضافه وزن هستند.
با اینکه در اکثر مواقع علائم کبد چرب در مردان و زنان بدون نشانه است، اما در برخی مواقع با پیشرفت این بیماری و با بروز این علائم در مردان احتمال ابتلا به بیماری کبد چرب را تشخیص داد:
- درد شدید در شکم؛
- حالت تهوع؛
- احساس پری در سمت راست و بالای شکم؛
- کاهش وزن سریع و بدون دلیل؛
- از دست دادن اشتها؛
- زردی پوست و چشم؛
- کبودی یا خونریزی آسان اندام ها؛
- ورم پاها؛
- ادرار تیره رنگ؛
- خوشه های شبکه مانند (تار عنکبوتی) عروق خونی زیر پوست؛
- تجمع مایع در شکم؛
- خستگی و ضعف؛
- خارش پوست؛
- بزرگ شدن سینه در آقایان؛
- آشفتگی ذهنی؛
چه کسانی دچار علائم کبد چرب می شوند؟
در صورتی که شرایط زیر را داشته باشید، بیشتر در خطر ابتلا به علائم کبد چرب قرار دارید:
- آسیایی ها و اسپانیایی ها؛
- زنان یائسه؛
- افراد با شاخص توده بدنی بالا (چاقی مفرط) با چربی شکمی زیاد؛
- فشار خون بالا؛
- دیابت بالا؛
- کلسترول بالا؛
- آپنه خواب انسدادی؛
- زنان باردار؛
روش های تشخیص کبد چرب
تشخیص کبد چرب در منزل کار آسانی نیست؛ زیرا در اکثر مواقع علائم کبد چرب در چهره بروز پیدا نمی کند. برای تشخیص کبد چرب آزمایش خون و سی تی اسکن کبد درخواست داده می شود.
روش های درمان کبد چرب
روش های مختلفی برای درمان کبد چرب وجود دارد که از جمله رایج ترین روش های درمانی این بیماری عبارتند از:
- کاهش وزن؛
- عدم مصرف نوشیدنی های الکل دار؛
- مصرف داروهای کنترل دیابت و کلسترول؛
- مصرف ویتامین E؛
- استفاده از داروهای گیاهی برای کبد چرب؛
- رژیم غذایی و تغییر سبک زندگی؛
- مصرف امگا 3؛
- مصرف فیبر؛
- درمان کبد چرب با جراحی لاغری؛